1. Europejski Trybunał Praw Człowieka jest instytucją międzynarodową powołaną do rozpatrywania, w pewnych okolicznościach, skarg pochodzących od osób, które twierdzą, iż naruszono ich prawa zagwarantowane w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Konwencja jest umową międzynarodową, na podstawie której wiele państw europejskich przyjęło zobowiązanie przestrzegania niektórych podstawowych praw. Są one zapisane w samej Konwencji oraz w czterech protokołach dodatkowych nr 1, 4, 6 i 7, które zostały zaakceptowane przez niektóre państwa. Należy zapoznać się z ich tekstami oraz z wniesionymi do nich zastrzeżeniami. 2. Jeśli Pana/Pani zdaniem jedno z państw wymienionych na załączonej liście naruszyło w stosunku do Pana/Pani jedno z tych podstawowych praw, to istnieją podstawy do wystąpienia ze skarga do Trybunału. Jednakże, Trybunał może rozpatrywać skargi dotyczące tylko praw zagwarantowanych w Konwencji i w protokołach dodatkowych. Nie pełni on funkcji sądu odwoławczego od decyzji sadów krajowych, nie może więc unieważniać lub zmieniać wydanych przez nie orzeczeń. Nie może także w Pana/Pani imieniu interweniować bezpośrednio wobec władz, których dotyczy skarga.
3. Trybunał jest uprawniony do przyjmowania tylko takich skarg, które są skierowane przeciwko państwu wymienionemu na załączonej liście. Nie może natomiast rozpatrywać skarg dotyczących zdarzeń, które nastąpiły przed określona datą. Data ta różni się w zależności od państwa i od faktu, czy skarga dotyczy prawa zawartego w samej Konwencji lub w jednym z protokołów.
4. Przedmiotem skargi do Trybunału mogą być wyłącznie działania lub akty władz publicznych (Parlamentu, administracji, sadów, itp.). Trybunał nie zajmuje się skargami skierowanymi przeciwko osobom fizycznym lub organizacjom prywatnym.
5. Przed wystąpieniem ze skargą do Trybunału należy wykorzystać wszystkie dostępne w danym państwie środki prawne, które mogą doprowadzić do pozytywnego rozstrzygnięcia sprawy stanowiącej przedmiot skargi. W szczególności należy odwołać się do najwyższego organu sądowego właściwego w tego rodzaju sprawach. (Jeżeli jednak przedmiotem skargi jest prawomocny wyrok sądowy, w szczególności skazujący, nie ma potrzeby podejmowania starań o wznowienie postępowania, wystarczy wykorzystanie zwykłej procedury odwoławczej). Należy w sposób właściwy korzystać z dostępnych środków prawnych, uwzględniając terminy i inne rygory proceduralne. Jeśli, na przykład, odwołanie zostanie odrzucone z powodu opóźnienia lub z powodu nieprzestrzegania zasad dotyczących kompetencji lub postępowania, Trybunał nie będzie mógł prawdopodobnie rozpoznać Pana/Pani sprawy.
6. Skargę do Trybunału należy złożyć nie później niż w ciągu 6 miesięcy od dnia wydania orzeczenia przez najwyższy dla danych spraw sąd krajowy lub inny właściwy organ. W przypadku gdy skarga dotyczy orzeczenia sądowego, termin ten biegnie poczynając od daty ostatecznej decyzji wydanej w ramach zwykłej procedury odwoławczej. Nie uwzględnia się w tym przypadku daty późniejszej decyzji wydanej w sprawie o wznowienie postępowania. Trybunał nie będzie mógł rozpoznać Pana/Pani skargi, jeśli przed upływem terminu 6 miesięcy nie zostaną przedstawione, przynajmniej w formie skróconej, jasno sformułowane zarzuty.
Ponadto należy dodać, że skarga musi pochodzić od osoby uprawnionej (jest nią osoba fizyczna, organizacja pozarządowa lub grupa jednostek, która uważa, że stała się ofiarą naruszenia przez państwo praw zawartych w Konwencji lub jej protokołach) i nie może być anonimowa.
Trybunał nie rozpatrzy skargi, która jest co do istoty identyczna ze sprawą już rozpatrzoną przez Trybunał lub ze sprawą, która została poddana innej międzynarodowej procedurze dochodzenia lub rozstrzygnięcia, i jeśli skarga nie zawiera nowych, istotnych informacji. Trybunał uznaje za niedopuszczalną każdą skargę indywidualną, jeśli uważa, że skarga nie daje się pogodzić z postanowieniami Konwencji lub jej protokołów, jest w sposób oczywisty nieuzasadniona lub stanowi nadużycie prawa do skargi.